Những người lao động Việt ở Angola, Châu Phi

 

Hoàng Dung, thông tín viên RFA
12/8/2015

Lao động xuất khẩu Việt không chỉ có mặt tại những nước phát triển như Anh, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc…mà họ được đưa đến các nước đang phát triển và chậm phát triển khác trên thế giới. Một trong những nơi mà một số thanh niên Việt đang lao động với ước muốn có cuộc sống khá hơn tại quê nhà là đất nước Angola, Châu Phi.

Câu chuyện được chính những người trong cuộc kể lại với phóng viên Hoàng Dung.

Chi phí cho chuyến đi

Những lao động Việt Nam qua làm công nhân tại Angola mà chúng tôi tiếp xúc đều cho biết họ đi lao động chui qua dịch vụ c̣ mồi nên chi phí cho chuyến đi cũng rất đắt.

Anh Trịnh Văn Thông một lao động sang làm việc tại Angola được 3 năm, nhưng hiện tại anh đă về nước, chia sẻ:

“Lúc em đi th́ chi phí hết $7.500, th́ cũng như bao gia đ́nh khác làm ruộng ở nông thôn, nên số tiền đó đối với gia đ́nh em là quá lớn, tuy nhiên v́ cũng muốn được ra đi và mong muốn nâng cao kinh tế cho gia đ́nh nên gia đ́nh quyết định vay ngân hàng. Tuy nhiên khi sang Angola làm việc th́ hơn 2 năm em mới trả đủ nợ cả vốn lẫn lăi cho ngân hàng.”

C̣n anh Hoàng Hiệp một người lao động đang làm việc ở Angola cho biết.
“Có một số người đi hết $6.000 theo dịch vụ sang bên có người đón, c̣n ḿnh chỗ quen làm thắng là hết $4.000. Những người đi theo dịch vụ môi giới th́ sang bên đó họ gửi đi khắp nơi đi lung tung”

Những khó khăn.

Angola cách Việt Nam 6 tiếng đồng hồ và con đường di chuyển từ Việt Nam sang phải mất hơn 24 giờ. Dân số Angola khoảng từ 18 – 20 triệu dân bao gồm nhiều sắc tộc. Gần 70% dân số theo đạo Công Giáo. Hiện tại ở Angola c̣n có những người nước ngoài khác như Trung Quốc, Congo,

Ở một đất nước xa xôi khác biệt về văn hóa, khí hậu, ngôn ngữ lại đi làm công nhân chui không có sự bảo lănh của công ty nên các công nhân Việt Nam không thể tránh được những khó khăn trong cuộc sống và công việc.
Khi nói về những khó khăn anh Trịnh Văn Thông chia sẻ.

“Những khó khăn khi lao động ở Angola là: Thứ nhất là bệnh sốt rét, hầu như tất cả lao động Việt Nam cũng không tránh được bệnh rốt sét, người nhiều th́ 1 tháng bị 2 đến 3 lần, mà mỗi lần bị bệnh rốt sét th́ thuốc rất đắt 1 ngày nằm bệnh viện tính ra hơn 1tr VNĐ mà phải nằm tới 5 ngày, vào đầu năm 2013 b́nh quân 2 ngày th́ có một lao động Việt Nam chết v́ bệnh rốt sét. Bản thân em cũng đă từng bị rốt sét 3 lần, nên khi trả được hết nợ th́ em quyết định về luôn, nếu không mà đen đủi chết bên đó lại thêm gánh nặng cho gia đ́nh. Thứ hai là công an, đa số công nhân Việt Nam có hợp đồng lao động 1 năm, nhưng không có công ty bảo lănh (nói chung là đi chui) nên rất hay bị công an gây khó dễ, cứ đi ra đường gặp công an là phải chạy c̣n nếu bị bắt th́ người nào có tiền chuộc th́ ở lại làm việc tiếp c̣n không bị bắt ra ṭa và bị trục xuất về nước mà mỗi lần ra ṭa th́ mất $1.200.

Thứ ba tệ nạn cướp bóc, làm kiếm ra được đồng tiền nhưng phải chôn dưới đất, c̣n không th́ những người bản địa họ vào tận nơi ḿnh ở để cướp có cái ǵ giá trị th́ họ lấy hết, những người đi cướp này đều có súng, và có một số lao động Việt Nam bị cướp bắn chết. Thứ tư là về công việc, khi em ra đi th́ được người môi giới hứa hẹn là sang đó t́m cho công việc đầy đủ với mức lương là $1000-$1.200 với những lời hứa ngọt ngào, tuy nhiên khi sang bên đó th́ tháng đầu (nếu có tay nghề) th́ được trả $600 – $800 những tháng tiếp đó họ cứ hứa hẹn tháng này tháng nọ, nhưng cuối cùng họ không trả.”

Anh Hoàng Hiệp cũng cho biết.

“Công nhân khi mới sang th́ người ta đón họ, rồi họ gửi đi đến các chủ công tŕnh, có khi gửi vào chủ thầu Trung Quốc, rồi gửi đi bất kể một chủ thầu nào đó cần người, chứ công nhân không biết công việc của ḿnh, thứ hai nữa, khi chân ráo chân ướt mới đến là hay bị lùa chạy lương. Giá tiền giờ rất cao trước đây là 100.000 bên đó gửi về được $900 c̣n giờ chỉ c̣n $500 mất nữa giá rồi”.

Không chỉ những công nhân lao động tại Angola mới lo sợ khi ḿnh bị bệnh rốt sét mà cả những người thân ở nhà nữa, họ cũng nơp nớp lo sợ.

Chị Nguyễn Thị Lan quê ở Nghệ An có chồng đi lao động ở Angola chia sẻ

“Với người khác có chồng đi nước ngoài th́ vợ con sung sướng, c̣n với tôi gần 2 năm chồng tôi đi làm việc tại Angola là chừng đó thời gian tôi sống trong thương nhớ và nơm nớp lo sợ v́ mỗi lần chồng tôi gọi điện về th́ anh đều nói là hầu như tuần nào củng có người dân lao động của nước Việt Nam ḿnh chết bên đó. Khi th́ chết v́ bị bọn cướp bắn, lúc th́ do người việt ḿnh không quen khí hậu cộng với đề kháng kém nên mắc bệnh sốt rét mà bệnh viện ở xa nên đi viện không kịp mà chết. Mà mỗi lần có người chết th́ để lại cho nạn nhân và gia đ́nh một gánh nặng và một nổi đau quá lớn bởi v́ xác phải để bên kia hàng tháng trời mới quyên góp đủ tiền để đưa xác về”.

C̣n người nhà anh Trịnh Văn Thông cho biết.

“Khi nghe em trai tôi bị sốt rét đến lần thứ 3 th́ gia đ́nh tôi bắt em phải về ngay”.

Ư kiến của cơ quan chức năng.

Với những khó khăn mà công nhân Việt Nam đang gặp phải ở Angola như nạn cướp bóc, t́nh trạng sốt rét đến tử vong…th́ đại sứ quán Việt Nam tại đó không có sự hỗ trợ nào cả.

Anh Trịnh Văn Thông cho biết.

“Đại sứ quán Việt Nam chỉ giúp đỡ bên giấy thông hành cho những ai mất hộ chiếu để họ được về nước, c̣n họ không có sự giúp đỡ ǵ khác cho công nhân Việt Nam tại đó nhất là những trường hợp lao động Việt Nam chết bên cũng không thấy sự can thiệp của đại sứ quán và cũng không có sự giúp đỡ nào cả.”

Anh Hoàng Hiệp cho biết thêm.

“Đại sứ quán Việt Nam hầu như không có sự giúp đỡ, họ chỉ đứng ra thông báo để xin tiền cho những ai xui xẻo để đưa xác về nước, c̣n chưa có một can thiệp ǵ với an ninh bên đó v́ đa số công nhân sang làm chui bên đó nên không được công ty bảo lănh”.

Trước tŕnh bày của các công nhân Việt Nam ở Angola về chuyện đại sứ quán Việt Nam tại đó không có sự giúp đỡ nào th́ chúng tôi có liên lạc với ông Đỗ Bá Khoa ở cơ quan đại diện ngoại giao này của Việt Nam tại Angola nhưng khi nghe nói là phóng viên của đài RFA th́ ông tắt máy.

Để t́m hiểu thêm từ phía cơ quan chủ quản trong nước đối với lao động xuất khẩu là Bộ Lao động, Thương binh - Xă hội Việt Nam, nhưng Bộ Lao động, Thương binh - Xă hội Việt Nam lại giới thiệu qua cục quản lư lao động nước ngoài th́ Cục quản lư lao động nước ngoài ở khu vực Châu Phi cũng từ chối trả lời.

Hiện nay đang có một số lượng lớn công nhân Việt Nam đang làm việc tại Angola, bên cạnh đó thị trường xuất khẩu lao động từ Việt Nam sang Angola chưa được Nhà nước cấp phép, do vậy các c̣ lao động thường t́m về các vùng quê thuyết phục, hứa hẹn rồi lừa đưa người dân nghèo đi theo kiểu xuất khẩu lao động chui. Khi không may gặp nạn th́ gia đ́nh phải tự chịu hậu quả.

Từ năm 2013 đến đầu năm 2015, đă có ít nhất 33 người quê ở tỉnh Hà Tĩnh, Nghệ An, Quảng B́nh đi xuất khẩu lao động chui sang làm việc ở Angola bị tử vong, chủ yếu là do bị sốt rét ác tính, tai nạn lao động, cướp sát hại.

 

Trở lại trang chính


Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam

[Trang nhà] [Về MLNQ] [Luật Nhân Quyềnn] [Tài liệu] [Tin nhân quyền] [Diễn đàn] [Tham gia] [Tải xuống] [Liên kết]