Bảo vệ Quyền Trẻ em: kết án nặng hơn người lớn

RFA | 27-11-2015

Khác với sự thương cảm và phẫn nộ của mạng xă hội, báo chí thuộc hệ thống chính thức đưa tin khá đơn giản về vụ thiếu niên Nguyễn Mai Trung Tuấn 15 tuổi bị một ṭa án huyện ở Long An hôm 24/11/2015 kết án sơ thẩm 4 năm 6 tháng tù v́ tạt a xít chống cán bộ cưỡng chế đất. Bố mẹ em Tuấn dù cũng đang ngồi tù sẽ phải thay em bồi thường 42 triệu 600 ngàn đồng cho ông  Nguyễn Văn Thủy Trưởng công an xă bị phỏng.

Phán quyết quá nặng cho thiếu niên

Các báo Pháp Luật Thành phố Online, Người Lao Động Online khi đưa tin vụ xử án hiếm có này, đă bỏ qua các chi tiết quan trọng mà Luật sư Nguyễn Văn Miếng thuộc Đoàn Luật sư TP.HCM tŕnh bày trước ṭa để bảo vệ em Nguyễn Mai Trung Tuấn.

Nhận định về vấn đề thực thi công lư mà giới luật gia cho rằng rất thiếu sót trong vụ xử em Nguyễn Mai Trung Tuấn, LS Trần Thu Nam hiện sống và làm việc ở Hà Nội cho rằng, trẻ em vị thành niên mà đưa ra một án nặng như thế sẽ có nhiều tác động đến tâm lư của trẻ em, tác động đến dư luận xă hội, đề ra một vấn đề là tại sao một đứa trẻ như thế lại phải chịu một mức án rất là cao…nguyên nhân lư do làm sao mà một đứa trẻ thực hiện hành vi, có phạm tội hay không phạm tội th́ phải chứng minh.

Tuy không trực tiếp tham gia hồ sơ vụ án của em Tuấn nhưng LS Trần Thu Nam qua trao đổi với  LS Nguyễn Văn Miếng người bào chữa cho em Tuấn, ghi nhận rằng trong quá tŕnh bào chữa cho em Tuấn đă có nhiều vấn đề, như đề nghị triệu tập người giám định đến phiên ṭa nhưng không được đáp ứng. cũng như một số thủ tục khác không được đầy đủ. Cho nên việc ra một phán quyết với một đưa trẻ như thế th́ cần phải xem xét. LS Trần Thu Nam nhấn mạnh:

“ Việt Nam tham gia Công ước về quyền của trẻ em, thế th́ việc bảo vệ ở đây đă được đặt ra hay chưa mà tại sao lại đưa ra một phán quyết nặng như vậy. Có nhất thiết phải phán quyết nặng đến thế không v́ nó làm ảnh hưởng tới tương lai của đứa trẻ, ảnh hưởng tới tự do cũng như học tập, tất cả những vấn đề đó chúng ta cần phải cân nhắc cho kỹ .”

Đây là lần đầu tiên một trẻ vị thành niên ở Việt Nam bị kết án nặng hơn cha mẹ ḿnh 1 năm, khi gia đ́nh này chống đối đoàn cưỡng chế đất bằng bom xăng và a xít vào ngày 14/4/2015. Bản án ngày 24/11 dành cho em Tuấn là án sơ thẩm khi em ra ṭa một ḿnh về tội cố ư gây thương tích. Ngày 25/11/2015 Ṭa án Tỉnh Long An xử chung thẩm đă y án bà Mai Thị Kim Hương mẹ em Tuấn bị 3 năm 6 tháng tù và ông Nguyễn Trung Can bị 3 năm tù. Hai ông bà ở trong số 12 người đă bị bắt và ra ṭa sơ thẩm ngày 15 và 16/9/2015 vừa qua. Lúc đầu em Nguyễn Mai Trung Tuấn được nhà ngoại bảo lănh cho về nhà. Tuy vậy Tuấn sau này đă bị bắt ở B́nh Thuận theo lệnh truy nă và ra ṭa Thạnh Hóa Long An hôm 24/11/2015.

Đền bù đất đai theo kiểu ăn cướp

Câu chuyện của em Nguyễn Mai Trung Tuấn và 12 người khác trong vụ chống đối cưỡng chế đất xảy ra ngày 14/4/2015 ở Thị trấn Thạnh Hóa Long An là câu chuyện chung của hàng chục ngàn dân oan mất đất ở Việt Nam. TS Phạm Chí Dũng, Chủ tịch Hội Nhà báo Độc lập một tổ chức xă hội dân sự nằm ngoài sự kiểm soát của Chính phủ, nhận định:

“ Gốc của vấn đề nằm ở Hiến pháp, quyền sở hữu đất đai là thuộc toàn dân có nghĩa là thuộc nhà nước mà không có quyền sở hữu tư nhân về đất đai. Một khi thuộc về toàn dân thuộc về nhà nước cũng có nghĩa thuộc về những tập đoàn những nhóm lợi ích hiện nay. Những nhóm lợi ích kinh tế lại móc xích với nhóm lợi ích chính trị và hai bên cùng ra chính sách để đền bù với giá rẻ mạt và sau đó bán ra thị trường với giá cao ngất có thể lên tới hàng chục lần hàng trăm lần. T́nh h́nh Việt Nam cũng như ở Trung Quốc là đền bù đất đai rẻ mạt và gần như là cướp đất không của người dân.”

Báo chí chính thức cho biết vụ chống cưỡng chế ở Thạnh Hóa Long An là chống lại dự án giải tỏa đất để làm đê bao chống lũ. Gia đ́nh em Nguyễn Mai Trung Tuấn, từng giải thích là chống cưỡng chế v́ tiền đền bù quá thấp chỉ 300.000 đồng/m2 trong khi chính quyền bán đất tái định cư ở khu vực liền kề với giá 25 triệu/m2. TS Phạm Chí Dũng nhận định về trường hợp này:

“ Theo tôi biết th́ đối với bất kỳ loại đất nào và sử dụng cho mục đích ǵ th́ nguyên tắc cũng phải là ngang giá thị trường khi đền bù. Chứ không thể lạm dụng lợi dụng chuyện các công tŕnh công ích mà có thể đền bù thấp được. Cho nên việc này tôi cho là chính quyền địa phương ở Long An, cũng giống như chính quyền nhiều địa phương khác lợi dụng chính sách làm dự án công ích để đền bù với giá rất thấp. Nhưng mà cũng có rất nhiều trường hợp là những dự án công ích sau khi bị đền bù với giá thấp th́ bị xẻ ra một phần làm công ích thôi. Có thể 60%-70% làm công ích trong khi đó sử dụng diện tích c̣n lại 30% tới 40% làm đất kinh doanh mà đất kinh doanh bán không hề rẻ một chút nào, có thể ngay ngày hôm sau người ta đến mua với giá cao hơn gấp 10 lần hoặc 20 lần như vậy. Thành thử ở đây là một sự lạm dụng và lợi dụng.”

Trở lại t́nh tiết vụ cưỡng chế ngày 14/4/2015, Pháp Luật Thành Phố Online dẫn hồ sơ cáo trạng mô tả là vào ngày 14/4/2015 khi đoàn cưỡng chế tiến vào khu vực ba gia đ́nh bị cưỡng chế gồm các hộ Nguyễn Trung Can, Nguyễn Thị Nhanh và Nguyễn Trung Tài ở thị trấn Thạnh Hóa Long An th́ bị các gia đ́nh này phản kháng chống đối, hất a xít vào cán bộ. Các báo cũng nói tới việc ném bom xăng nhưng không có một chi tiết nào mô tả việc này. Em Nguyễn Mai Trung Tuấn bị cáo buộc đă hất ca a xít làm bị thương ông Nguyễn Văn Thủy trưởng công an xă, tỷ lệ thương tích giám định là 35%.

Ngay sau khi ṭa án huyện Thạnh Hóa tỉnh Long An tuyên án sơ thẩm thiếu niên Nguyễn Mai Trung Tuấn 4 năm 6 tháng tù, em Nguyễn Mai Thảo Vy em gái của Tuấn đă phát biểu với Đài ACTD:

“ Cháu thấy bản án bất công đối với anh cháu, tại v́ hành vi của anh cháu là hành vi bảo vệ gia đ́nh, tự vệ. Khi cưỡng chế có hai chiếc xe tải chở từ 100 đến 200 cảnh sát cơ động đến ập vào nhà. Họ uy hiếp, đánh đập gia đ́nh rất dă man. Anh Hai thấy họ bắt mẹ và đập đầu xuống đường nên anh Hai, với tư cách người con phải cứu mẹ. Hành động mà anh Hai tạt acid ông công an là để cứu mẹ thôi.”

Theo thông tin ghi nhận, nếu gia đ́nh em Nguyễn Mai Trung Tuấn quyết định ủy nhiệm luật sư kháng cáo trong hạn định 15 ngày kể từ ngày 24/11/2015, th́ có hy vọng những lập luận của luật sư bào chữa được ṭa trên tức Ṭa án Nhân dân Tỉnh Long An lưu ư. Trong trường hợp này em Tuấn là người chưa thành niên. Thông thường chỉ chịu một nửa án phạt người lớn.

Trên các mạng xă hội, giới luật gia cũng đề cập tới vấn đề, nếu ṭa xác định hành vi hất ca a xít của em Tuấn là không cố ư th́ em không chịu trách nhiệm h́nh sự. Ngoài ra nếu tỷ lệ thương tích của Trưởng công an xă Nguyễn Văn Thủy được giám định là 30% thay v́ 35% th́ Tuấn cũng thoát tội. Trong phiên xử sơ thẩm ngày 24/11/2015, Ṭa đă bác yêu cầu của LS Nguyễn Văn Miếng xin triệu tập hai nhân viên giám định pháp y liên quan tới bản giám định.

Nam Nguyên

Trở lại trang chính

Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam

[Trang nhà] [Về MLNQ] [Luật Nhân Quyềnn] [Tài liệu] [Tin nhân quyền] [Diễn đàn] [Tham gia] [Tải xuống] [Liên kết]