|
Việt Nam: Người biểu t́nh ôn ḥa v́ môi trường bị đàn áp Hăy tôn trọng quyền biểu t́nh và tự do ngôn luận
Tổ chức Theo dơi Nhân quyền 18/5/2016
New York – Hôm nay Tổ chức Theo dơi Nhân quyền phát biểu rằng chính quyền Việt Nam cần lập tức chấm dứt mọi h́nh thức sách nhiễu, đe dọa và trả đũa các nhà hoạt động v́ môi trường. Chính quyền cần tôn trọng quyền biểu t́nh của người dân và phóng thích tất cả những người đang bị giữ trái luật. Liên tiếp trong ba Chủ nhật vừa qua – các ngày mồng 1, mồng 8 và 15 tháng Năm – hàng ngàn người ở Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Nha Trang, Vũng Tàu, Đà Nẵng, Huế và Nghệ An đă biểu t́nh công khai để yêu cầu chính phủ điều tra minh bạch về hiện tượng cá chết hàng loạt ở bờ biển Hà Tĩnh trong thời gian gần đây. Cuộc tuần hành ngày mồng 1 tháng Năm chỉ bị chính quyền can thiệp nhẹ, nhưng trong hai ngày Chủ nhật tiếp theo, công an và các lực lượng an ninh đă sử dụng vũ lực không cần thiết và quá mức để dẹp biểu t́nh. “Chính quyền Việt Nam cố t́nh quên rằng biểu t́nh ôn ḥa là một quyền cơ bản được bảo đảm trong Hiến pháp Việt Nam và trong luật nhân quyền quốc tế,” ông Phil Robertson, Phó Giám đốc Ban Á Châu của Tổ chức Theo dơi Nhân quyền nói. “Đáng lẽ đi t́m cách xử lư thảm họa môi trường, th́ chính quyền lại tập trung nỗ lực vào việc giải tán các cuộc biểu t́nh và trừng phạt những người lên tiếng yêu cầu giải tŕnh trách nhiệm.” Các cuộc biểu t́nh bùng phát sau khi chính phủ phản ứng quá chậm trước hiện tượng hàng trăm ngàn xác cá chết đột ngột xuất hiện dọc bờ biển khu kinh tế Vũng Áng ở tỉnh Hà Tĩnh. Các nhóm biểu t́nh ở một số thành phố mang theo biểu ngữ tự tạo kêu gọi “nước sạch, chính quyền sạch và minh bạch” tập trung tại các địa điểm công cộng để bày tỏ mối quan ngại của ḿnh. Theo các nguồn tin trên mạng xă hội và các đoạn video trên trang Youtube, mọi cuộc biểu t́nh đều ôn ḥa và tập trung vào các hành động như tọa kháng, hô khẩu hiệu, hát và tuần hành mang theo các biểu ngữ và khẩu hiệu. Ngày mồng 8 tháng Năm, chính quyền đối phó với biểu t́nh bằng một chiến dịch có thể nói là tinh vi, phức hợp, huy động các lực lượng công an và dân pḥng để triển khai các chiến thuật đa dạng. Hàng chục nhà hoạt động thông báo trên mạng xă hội về việc họ bị các lực lượng an ninh quản chế tại nhà trong sáng Chủ nhật, trước giờ dự kiến có biểu t́nh. Nhà hoạt động nhân quyền Nguyễn Lân Thắng và nhà thơ, nhạc sĩ nổi tiếng Đỗ Trung Quân cho biết bị côn đồ tạt sơn đỏ hoặc/và mắm tôm hôi vào nhà. Công an cũng khống chế ngay trên phố những người bị nghi là ủng hộ biểu t́nh, và câu lưu những người này hàng giờ để đảm bảo rằng họ không thể tham gia tuần hành. Trong thời gian có biểu t́nh, công an và các lực lượng trật tự, dân pḥng chặn đóng nhiều tuyến phố với h́nh ảnh phô trương sức mạnh rầm rộ. Khi các cuộc biểu t́nh diễn ra ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, nhân viên an ninh dùng vũ lực cô lập nhiều người ra khỏi đoàn, cưỡng chế thô bạo, bắt giữ và đưa họ về các đồn công an địa phương. Khi một số nhà hoạt động đến bên ngoài đồn công an để phản đối bắt giữ người, họ cũng bị nhân viên an ninh tấn công. Nếu vào ngày mồng 8 tháng Năm, chính quyền dùng vũ lực để giải tán các cuộc biểu t́nh, th́ đến Chủ nhật tuần tiếp theo, ngày 15 tháng Năm, chính quyền đă vận dụng hàng loạt biện pháp pḥng ngừa nhằm ngăn chặn biểu t́nh đông người nổ ra ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Khi những người biểu t́nh h́nh thành các nhóm nhỏ hơn, thay v́ tập trung số đông, họ bị lực lượng công an hùng hậu hơn gấp nhiều lần giải tán. Đường truy cập mạng Facebook thông thường bị chặn gần hết ngày hôm đó. Có nhiều thông báo khả tín trên mạng xă hội cho biết một số người bị bắt giữ đă bị đưa về một trung tâm hỗ trợ xă hội, nơi quản chế và giáo dục các đối tượng “lầm lạc.” Một số người vẫn c̣n đang bị giam giữ, tính đến thời điểm viết thông cáo này. Một số người khác bị báo chí nhà nước công kích, kết tội họ nhận tiền và làm theo sự điều khiển của các nhóm “phản động” nước ngoài. Quyền tự do ngôn luận và nhóm họp ôn ḥa được bảo đảm trong Công ước Quốc tế về Các Quyền Dân sự Và Chính trị, đă được Việt Nam thông qua năm 1982. Theo tiêu chuẩn nhân quyền quốc tế, vũ lực chỉ được sử dụng trong các t́nh huống thực sự cần thiết. Các Nguyên tắc Cơ bản về Sử dụng Vũ lực và Vũ khí của Liên Hiệp Quốc quy định các nhân viên công lực chỉ được sử dụng vũ lực khi mọi phương tiện khác không có hiệu quả hay không đảm bảo mang lại kết quả đă định. Khi sử dụng vũ lực, nhân viên công lực phải kiềm chế và hành động tương xứng với mức độ nguy hiểm của sự vi phạm và với mục đích hợp pháp. “Lẽ ra cần để cho những người biểu t́nh ôn ḥa thể hiện ư kiến, nhưng h́nh như chính quyền đă khiến cho mọi việc căng thẳng hơn khi sử dụng vũ lực,” ông Robertson nói. “Chính quyền Hà Nội cần có biện pháp để cải thiện t́nh h́nh tồi tệ này.”
[Trang nhà] [Về MLNQ] [Luật Nhân Quyềnn] [Tài liệu] [Tin nhân quyền] [Diễn đàn] [Tham gia] [Tải xuống] [Liên kết] |