Tổ  chức Human Rights Watch đòi quốc tế mở điều tra ngay

vụ đàn áp người Thượng Tây nguyên

Nguoi Viet Online

NEW YORK 21-4 (TH).- “Cộng đồng quốc tế cần hành động ngay cũng như đòi chế độ Hà Nội phải để các quan sát viên độc lập đến vùng Tây nguyên để mở cuộc điều tra vô tư và triệt để.” Dinah PoKempner, tổng tham vấn pháp lý của tổ chức Theo Dõi Nhân Quyền (Human Rights Watch) lên tiếng như vậy trong ngày Thứ Tư 21-4-2004.

Bà nói tiếp rằng “Chúng tôi đã nhận được từ nhiều nguồn tin khác nhau báo động cho biết hàng chục người Thượng biểu tình đã bị thương và một số trong bọn họ đã bị đánh chết.”

Bà cho hay Công An phối hợp với bộ đội CSVN và những người mặc thường phục đã tấn công dã man vào các đoàn biểu tình của người Thượng nhân dịp lễ Phục Sinh ngày 10 và 11-4-2004 ở 3 tỉnh Gia Lai, Đắc Lắc và Đắc Nông.

Các nguồn tin khác nhau cho thấy số người đi biểu tình đòi tự do tôn giáo và đất canh tác truyền thống đông đảo từ 10,000 người đến 30,000 người diễn ra ở hàng chục địa điểm khác nhau kể cả các thành phố Ban Mê Thuột, Pleiku và tỉnh lỵ Đắc Nông.

HRW cho hay họ nhận được các phúc trình từ nhiều nhân chứng nói rằng Công An, bộ đội và các người mặc thường phục võ trang với thanh sắt, xẻng, gậy có đinh sắt, mã tấu, giây xích sắt chận đánh hàng chục toán biểu tình trên đường dẫn vào thành phố Ban mê Thuột vào sáng sớm ngày 10-4-2004. Theo các nhân chứng, người biểu tình không võ trang gì ngoài chuyện ném đá vào lực lượng đàn áp.

HRW dựa vào phúc trình của 12 nhân chứng từ các địa điểm biểu tình khác nhau cho hay chính mắt họ nhìn thấy công an và công an mặc thường phục đánh người biểu tình.

Hệ thống báo đài CSVN nói chỉ có 2 Thượng người chết vì ném đá trúng lẫn nhau và bị xe máy cày chở họ cán phải. Các điều này không thể phối kiểm để biết sự thực vì CSVN không cho ai đến để tìm hiểu hay điều tra.

Đồng thời HRW cũng cho hay dựa vào các nhân chứng có mặt trong cuộc biểu tình thì ít nhất phải có 10 người Thượng đã bị giết. Trong đó một người bị bắn vào đầu và những người kia thì bị đánh chết, chưa kể hàng trăm người khác bị thương. Nơi tụ tập đông đảo người biểu tình nhất là tại con đường Phan chu Trinh của thành phố Ban mê Thuột, nơi có chừng 3,000 người Thượng đến từ các buôn làng của huyện Cu Mgar, phái tây bắc thành phố.

“Các lực lượng Công An đã chuẩn bị rất kỹ lưỡng để đối phó với các người biểu tình.” PoKempner nói. “Họ đã lập cá chốt chặn ở các địa điểm chính như gần các cây cầu và các con đường dẫn vào thành phố. Những chỗ này có sẵn các người mặc thường phục cầm võ khí để chận đường và tấn công người biểu tình.”

HRW cho hay họ nhận được phúc trình nói ít nhất có 17 đám biểu tình kahc nhau trong tỉnh Gia Lai bị đàn áp.

báo chí CSVN nói rằng có 52 người bị thương được điều trị ở bệnh viện Pleiku. Một nhân viên bệnh viện tỉnh ĐắcLắc cho báo chí ngoại quốc hay là họ đã điều trị hàng chục người bị thương trong đêm Chủ Nhật 11-4, nhiều người với thương tích trầm trọng trên đầu nên có hai người biểu tình chết trong đêm đó. Rất nhiều người bị thương vì sợ bị trả thù hay bị bắt đã không đến các bệnh viện xin điều trị vết thương.

Nhân chứng cũng cho HRW hay là sau khi dẹp xong vụ biểu tình, Công An đã kéo các người bị thương và bị giết đi nhanh chóng và các vũng máu cũng được rửa sạch.

“Chúng tôi tin rằng nhà cầm quyền Hà Nội đã che dấu sự thật”. Bà PoKempner nói. “Nhà cầm quyền Hà Nội phải công bố ngay danh sách một số kah lớn người biểu tình không về nhà sau khi biến cố xảy ra. Nay có thể họ đã chết, bị bắt và bị giam giữ nơi nào không ai biết.”

Một phụ nữ người Êdê tham dự biểu tình kể rằng sáng Thứ Bảy 11-4 khi hàng ngàn người biểu tình đi trên xe máy cày, xe công nông đến đường Phan chu trinh (Ban mê Thuột), khu vực có nhiều tiệm tiện, hàn ở ngoại ô thành phố, Công An dàn sẵn rất nhiều người mặc thường phục võ trang nhiều thứ khác nhau.

“Họ chạy nhanh đến đám người biểu tình không có võ khí, đánh đập cho tới khi nhiều người ngã gục trên phố. Họ rượt theo những người bỏ chạy kể cả đàn bà trẻ em.”