V́ sao phóng viên Lan Anh bị khởi tố?

 

Tuổi Trẻ, 08.1.2005 - Nguyễn Thị Lan Anh (bút danh Lan Anh), phóng viên phụ trách mảng y tế của báo Tuổi Trẻ tại Hà Nội, vừa nhận quyết định khởi tố bị can từ Cơ quan An ninh điều tra - Bộ Công an hôm 6-1 về hành vi “chiếm đoạt tài liệu bí mật nhà nước”. Không ít đồng nghiệp đă ngỡ ngàng trước thông tin PV Lan Anh bị khởi tố v́ một bản tin liên quan đến "cuộc đấu tranh" với "giá thuốc trên trời", bảo vệ cho người nghèo...

Cùng với quyết định này là lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú được gửi tới Công an phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy (nơi gia đ́nh phóng viên Lan Anh đang cư trú).

Lư do cơ quan điều tra quyết định khởi tố phóng viên Lan Anh xuất phát từ một mẩu tin đăng trên báo Tuổi Trẻ số ra ngày 20-5-2004. Cơ quan điều tra xác định về h́nh thức, công văn trên của Bộ Y tế thuộc danh mục tài liệu bí mật nhà nước trong ngành y tế, do vậy đă khởi tố phóng viên báo Tuổi Trẻ với tội danh “chiếm đoạt tài liệu bí mật nhà nước”.

Tuy nhiên, theo t́m hiểu của Tuổi Trẻ, những nội dung trong công văn của Bộ Y tế gửi Thủ tướng Chính phủ thực chất không có ǵ mới so với những điều đă được chính các quan chức của Bộ Y tế phát ngôn trong một cuộc họp báo công khai trước đó 21 ngày.

Cụ thể, trong cuộc họp báo thường kỳ do Bộ Y tế tổ chức vào ngày 28-4-2004, trả lời đông đảo báo giới về những vấn đề của ngành y tế mà dư luận đang quan tâm - trong đó có vấn đề b́nh ổn về giá thuốc và những khuất tất ở Công ty Zuellig Pharma VN - chánh thanh tra Bộ Y tế Trần Quang Trung cho biết sắp tới lănh đạo Bộ Y tế sẽ có tờ tŕnh Thủ tướng Chính phủ về vấn đề Công ty Zuellig.

Cũng tại cuộc họp báo này, vụ trưởng Vụ Kế hoạch - tài chính của Bộ Y tế - ông Dương Huy Liệu - c̣n cho báo giới (có phóng viên Lan Anh dự) biết trong nội dung tŕnh Thủ tướng có việc đề nghị phối hợp với Bộ Kế hoạch - đầu tư thanh tra toàn diện Công ty Zuellig Pharma VN. Ngoài ra, cùng trong ngày 20-5-2004, có ít nhất hai tờ báo lớn khác là Nhân Dân, Lao Động cũng đưa tin về việc Bộ Y tế tŕnh Thủ tướng Chính phủ công văn trên.

Một chút về “bị can Lan Anh”

Lan Anh bắt đầu thực tập ở văn pḥng Hà Nội của Tuổi Trẻ từ mùa hè năm 1997, khi c̣n là sinh viên báo chí năm cuối. Đến nay khi đă làm báo được tám năm, đă có một chút thành công và uy tín với đồng nghiệp, đă làm mẹ của một cô con gái 4 tuổi, Lan Anh lúc nào cũng có thể bức xúc đến phát khóc mỗi khi phải chứng kiến, phải tiếp cận với những chuyện mà theo cô là “vô lư không thể chịu nổi”.

“Thế này th́ không ai dám ốm nữa mất, thuốc lại lên nữa rồi. Một vỉ 10 viên kháng sinh chỉ hai ngày mà từ 12.000 đồng lên 15.000 đồng. Họ cứ làm như dân ḿnh chỉ dành toàn bộ tiền vào việc đi bệnh viện hay sao ấy! ”.

Suốt gần một năm theo dơi t́nh h́nh diễn biến giá thuốc cùng với các phóng viên Tuổi Trẻ ở TP.HCM như Kim Sơn, Lê Thanh Hà, cô phóng viên y tế này làm cả cơ quan phát sốt lên v́ những thông tin mà cô vừa nói vừa ứa nước mắt, văn pḥng nóng lên v́ giá thuốc, mặt báo cũng nóng lên v́ giá thuốc, những cú điện thoại, những bức thư bạn đọc gửi về cũng canh cánh một nỗi niềm giá thuốc.

Nhưng, nghề làm báo không chỉ là viết “chống tiêu cực”. Thật ra phần lớn các bài viết của Lan Anh trên báo Tuổi Trẻ là về những thân phận nơi bệnh viện: nơi bệnh nhân bó tay trông chờ sống chết nơi bác sĩ, và nơi các thầy thuốc vật lộn ngày đêm để cứu sống từng sinh mệnh.

Cùng với phóng viên ảnh Việt Dũng, Lan Anh cũng là nhà báo đầu tiên có mặt tại Viện Y học lâm sàng các bệnh nhiệt đới để đưa tin, chụp ảnh và viết bài về những nạn nhân SARS ở VN. Phương tiện bảo hộ duy nhất là hai chiếc khẩu trang mua ở cổng bệnh viện, hai nhà báo này đă đưa những thông tin nóng nhất về t́nh h́nh diễn biến SARS ở Hà Nội và cuộc vật lộn chống lại tử thần của các y bác sĩ VN.

Chỉ có t́nh đồng loại và ḷng yêu nghề mới có thể khiến họ xả thân như thế. Lan Anh cũng đă từng đùa với Việt Dũng: “Anh có làm sao th́ chỉ ḿnh anh chịu, c̣n tôi làm sao th́ con tôi ai nuôi?”. Lúc ấy, cả cơ quan mới giật ḿnh.

Hết sốt thuốc, hết SARS, lại đến cúm gà, rồi đến chiến dịch góp tay xoa dịu nỗi đau da cam, những trang báo Tuổi Trẻ luôn nóng hổi thông tin và chan chứa t́nh người bởi các phóng viên gắn bó với những người bệnh, với những người không may mắn được sinh ra với đầy đủ các bộ phận cơ thể, những người nghèo không có tiền chữa bệnh...

Những bài báo không có chỗ cho sự toan tính. Những bài báo lúc nào cũng chỉ xoáy sâu vào những câu hỏi nhức nhối từ cuộc đời.

Và Lan Anh là một phóng viên Tuổi Trẻ như thế.

N.V.H. - THU HÀ

 

 


Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam

[Trang nhà] [Về MLNQ] [Luật Nhân Quyềnn] [Tài liệu] [Tin nhân quyền] [Diễn đàn] [Tham gia] [Tải xuống] [Liên kết]