|
Hiệp ước thương mại EU-Việt Nam không thúc đẩy được nhân quyền Chuyến thăm Hà Nội của quan chức cao cấp về Thương mại EU cần đặt ra vấn đề tù nhân chính trị và quyền lợi của người lao động
John Sifton Asia Advocacy Director HRW | September 24, 2025 Khi Cao ủy Thương mại của Liên minh Châu Âu, ông Maroš Šefčovič tới thăm Hà Nội tuần này, ông cần vận dụng các cuộc gặp với quan chức Việt Nam để nêu vấn đề về các vi phạm của phía Việt Nam trong khuôn khổ Hiệp định Thương mại Tự do EU-Việt Nam năm 2020 (EVFTA) và các cam kết chưa thực hiện được với EU về nhân quyền, bao gồm quyền của người lao động. Tổ chức Theo dõi Nhân quyền và các nhóm khác đã liên tụccảnh báo giới chức EU về hồ sơ nhân quyền của Việt Nam ngay từ trước khi Hiệp định EVFTA được thông qua. Nhưng các quan chức EU ở Brussels phát biểu rằng hiệp định sẽ có tác dụng thúc đẩy Việt Nam cải thiện được vấn đề thông qua cải cách. Kể từ đó, như chúng tôi đã đề cập trong một bức thư gửi ông Šefčovič, không những Việt Nam không thực hiện được bất kỳ một cải cách đáng kể nào, mà còn gia tăng đàn áp các quyền tự do cơ bản một cách có hệ thống. Việt Nam không thông qua một công ước quan trọng về quyền của người lao động với điều khoản bắt buộc nhà nước phải cho phép công đoàn độc lập được đăng ký và hoạt động tự do, mặc dù đã cam kết sẽ thông qua vào cuối năm 2023, cũng như không thực hiện các bước cần thiết để đảm bảo thi hành các hiệp ước khác đã được thông qua. Việt Nam cũng không tiến hành được những thay đổi nhỏ trong luật lao động để cho phép thành lập “các tổ chức đại diện của người lao động” độc lập. Thậm chí ngay cả trong trường hợp nhà cầm quyền cho phép thành lập thì các tổ chức đó vẫn không thể tham gia các hoạt động cơ bản của công đoàn như bầu ra người đại diện hay đàm phán hợp đồng, và nhiều khả năng sẽ bị ép gia nhập Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam do chính phủ kiểm soát. Chính quyền Việt Nam đã thể hiện rõ ràng rằng họ không hề có ý định cho phép công đoàn độc lập, khi báo chí nhà nước gọi đó là “lực lượng thù địch.” Một chỉ thị ban hành năm 2023 của Đảng Cộng sản Việt Nam hướng dẫn phải tăng cường kiểm soát các nhóm lao động, xã hội dân sự và tổ chức nước ngoài – đặc biệt là trong bối cảnh Việt Nam triển khai các hiệp ước thương mại mới. Năm 2021, một tòa án ở Việt Nam kết án nhà báo Phạm Chí Dũng 15 năm tù, một phần là do ông công khai vận động Nghị viện Liên Âu không thông qua hiệp định EVFTA. Sau đó vài tháng, các nhà hoạt động vì quyền của người lao động Mai Phan Lợi và Đặng Đình Bách bị bắt sau khi nỗ lực tham gia Nhóm Tư vấn Trong nước (DAG) có vai trò giám sát thực thi hiệp định nói trên. Tháng Tư năm 2024, công an bắt giữ Nguyễn Văn Bình và Vũ Minh Tiến, hai quan chức nhà nước cấp cao đã vận động cho các cải cách hữu hiệu hơn. Tháng Tư năm 2025, một số nhóm nhân quyền và lao động đã nộp đơn khiếu nại với EU về việc Việt Nam vi phạm các điều khoản về nhân quyền và lao động trong hiệp định EVFTA. EU cần có hành động về các khiếu nại trên và tìm kiếm biện pháp trừng phạt để buộc Hà Nội chấm dứt các vi phạm và hướng về những cải cách đáng lẽ cần thực hiện từ rất lâu rồi.
[Trang nhà] [Về MLNQ] [Luật NQ] [Tài liệu] [Báo cáo NQ] [Giải NQVN ] [Diễn đàn] [Liên kết]
|